Hedendaagse zoektocht naar het Gulden Vlies

Arte-televisie presenteert op vrijdag 20 januari ─ tussen 17:20 uur en 18:05 uur ─ een aflevering van de serie Die Großfahnder, onder de titel Auf der Suche nach dem Goldenen Vlies. [1] Daarbij gaat het om een documentaire, die Peter Prestel in 2009 voor het tweede publieke Duitse tv-net ZDF heeft gedraaid, over het antieke Colchis ─ het huidige Georgië ─ en het mythische Gulden Vlies, dat volgens de overlevering uit dat gedeelte van de antieke wereld afkomstig is.
Duitse wetenschappers zijn druk doende de waarheid omtrent de exacte locatie te achterhalen. De oorspronkelijke plaats zou ook nog in het huidige Turkije kunnen liggen.
De film op het beeldformaat 16:9 en met stereofonisch geluid, wordt de volgende week nog tweemaal herhaald: op vrijdag 27 januari, 's ochtends vanaf 08:55 uur, en op zaterdag 28 januari 's middags vanaf 15:30 uur.

__________

[1] Degenen die de Franse pagina's van Arte raadplegen, zullen een andere titel tegenkomen: Chercheurs d'or du Caucase.

___________

Afbeelding: Jason brengt het Gulden Vlies bij zijn oom, koning Pelias. Het stuk heeft een omvang van 45,7 x 29,4 centimeter met een diameter van 39,6 cm. Het bevindt zich in de collectie van het Musée du Louvre, Paris.

Helse vuurzee in de Hanzestad Hamburg, 1943

In de programmareeks Abenteuer Wissen ─ de documentaire reeks van het tweede publieke Duitse televisienet ZDF ─ kijken de makers terug op het oorlogsjaar 1943 toen in de grote havenstad Hamburg een helse vuurzee heeft gewoed als  gevolg van de intensieve bombardementen die eind juli van dat jaar door de geallieerden ─ Britten en Amerikanen ─ zijn uitgevoerd op deze Noord-Duitse gemeenschap: het waren meer dan honderdduizend bommen.
Welke zijn, zes en een half decennium na dato, de gevolgen, waarbij één van de vragen die velen bezighouden, is: Wat ligt er nog allemaal aan blindgangers in de bodem? Ten slotte wil Karsten Schwenke (*1969), de maker van deze film graag weten welke psychologische gevolgen en welke invloed die bombardementen op latere generaties hebben uitgeoefend.
Het valt allemaal te zien en te horen in de aflevering Das Erbe der Bombennächte — Die Feuerhölle von Hamburg, die door boven vermelde zendgemachtigde de ether in zal worden gestuurd op woensdag 27 januari, tussen 22:15 uur en 22:45 uur.
__________
Afbeelding:  ZDF-moderator Karsten Schwenke (Foto: ZDF).

Das BRD-Gefühl in film-docu over 7 Brüder

Sterke contrasten binnen anderhalf decennium
Zij allen werden geboren tussen 1929 en 1945: zeven broers in één gezin. Op maandag 18 mei, 's avonds van 23:50 uur tot in de nacht op dinsdag de 19de om 01:15 uur vertoont het tweede publieke Duitse televisienet ZDF een documentaire waarin die zeven broers fungeren. De oudste is reeds of wordt alsnog in 2009 tachtig jaar, de jongste is geboren in het laatste jaar waarin ook nog de Tweede Wereldoorlog heeft gewoed. In het opgroeiproces van de oudste en de jongste van die zeven zal een bijna niet te beschrijven verschil zijn geweest: de ene beleefde de doormars van Hitler naar de macht, al was hij net — of nog net niet — vier jaar toen Hitler kanselier werd. De ander onderging zijn bewustwording in de periode dat Hitler nog maar net was verslagen maar in grote delen van het land en in zo menig hoofd en hart nog niet verdwenen.


Tijdens de genoemde film krijgen we portretten van die zeven mannen te zien, en kunnen we ijd meemaken in welke mate zij niet alleen een familiehistorie weerspiegelen, maar tegelijkertijd een bepaald gedeelte van de jongste Duitse geschiedenis vanaf de jaren van de vorige eeuw verhelderen .

Meer documentaires over 60 jaar BRD
De als experimentele documentaire gekwalificeerde 7 Brüder is de eerste van drie films die tijdens de bewuste nacht zullen worden uitgezonden in de reeks Das kleine Fernsehspiel.
De film die daar achteraan komt behandelt de zogeheten spindoctors die werkzaam zijn geweest voor de kanselierskandidaten Gerhard Schröder en Edmund Stoiber tijdens de campagne voor de verkiezingen van 2002 in de Bondsrepubliek. Als laatste volgt een documentaire over de collectieve Duitse zwaarmoedigheid, waarvan juist nu — terwijl de ene jobstijding na de andere wordt uitgestrooid over de toestand van de wereldeconomie en alle daaraan verbonden negatieve zaken — minder te diagnosticeren valt dan gebruikelijk.
__________
Op de foto: vier van de zeven broers.

Mein Deutschland deel 3 — Risse in der Mauer

Mein Deutschland
Onder verwijzing naar wat we hier over de eerste en over de tweede aflevering van deze driedelige documentaire te melden hebben gehad, kunnen we daar nog aan toevoegen dat de terugblik op deze periode van goed vier decennia — van 1949 tot 1990 — op maandag 18 mei wordt afgesloten. De uitzending begint, net als in beide vorige gevallen, om 21:00 uur en de duur is ook nu drie kwartier.
In deze derde aflevering wordt de periode van 1977 tot 1990, en deze keer komen mensen aan het woord die het allemaal hebben meebeleefd: van DDR-burgers uit diverse disciplines, maar toch op enigerlei wijze hoog op de ranglijst der bekendheid: een televisiepresentatrice, een hoogspring-ster en een thans gevierde zangeres, en tevens de inmiddels om veel meer dan alleen zijn rol als Tatort-Kommissar Kain zeer bekende Bernd Michael Lade, die steeds naast Peter Sodann speelt in de alom in het Duitse taalgebied befaamde Kriminalreihe; Peter Sodann heeft zich, op verzoek van de partij Die Linke, kandidaat gesteld voor het ambt van Bondpresident —, tot en met de in die dagen zeer actieve VS-diplomaat John Kornblum, de West-Duitse journalist Günther Walraff. De titel die deze laatste aflevering werd meegegeven luidt Risse in der Mauer. Dat hoeven we niet eens te vertalen.
___________
Afbeeldingen
1. Foto behorende bij de derde aflevering van de documentairereeks Mein Deutschland van ARD/Das Erste.
2. Acteur en voormalig DDR-burger Bernd Michael Lade, thans Tatort-Kommissar Kain.

Mein Deutschland, deel 2 — Vreemde buren

Omwentelingen
In aansluiting op ons artikel van maandag 4 mei over de op die dag begonnen, driedelige, documentaire over de geschiedenis van de Bundesrepublik Deutschland in de periode 1949-1990, zendt het eerste publieke Duitse televisienet ARD/Das Erste op maandag 11 mei — tussen 21:30 uur en 22:15 uur —, de tweede aflevering uit onder de titel Fremde Nachbarn, over de jaren zestig van de vorige eeuw. Over onder meer de bouw, in augustus 1961, van de Muur tussen Oost en West — die er bij bepaald niet weinig mensen binnen, en evenzeer buiten, Duitsland ertoe heeft geleid dat de angst toenam voor een Derde Wereldoorlog; zeker in de beginperiode toen de zaak op scherp stond en, onder meer, talrijke beelden van de aanleg de wereld rond gingen —, alsmede over de komst van de toen nog als gastarbeider gekwalificieerde buitenlandse werknemers, die in zeer groten getale aankwamen en er mede voor zouden zorgen dat de welvaart in de Bondsrepubliek zou toenemen.
Interwiews worden getoond met onder anderen Franz Beckenbauer (jaargang 1945) — zo ongeveer de beroemdste voetballer in de Duitssprekende gebieden, die niet zelden in opspraak is gekomen door zijn gedrag op het veld, eveneens naar het pubiek toe — en verder met de in 1942 geboren, wijd en zijd bekende Duitse feministe Alice Schwarzer, die aldaar het vrouwentijdschrift Emma heeft opgericht.
____________
Afbeeldingen
1. Voetballer Franz Beckenbauer.
2. Feministe Alice Schwarzer. (Foto uit 2007.)

Duitsland tussen 1949 en 1990 — driedelige film Mein Deutschland begint vanavond op Duitsland 1

Op drie maandagen
Het eerste publieke Duitse televisienet ARD/Das Erste probeert door middel van een driedelige documentaire over de ontwikkelingsgang van de naoorlogse geschiedenis van de Bundesrepublik Deutschland, die meest westerse staat in Midden-Europa, uit de doeken te doen door middel van gefilmde gesprekken met in totaal zestig figuren die in de wereld der politiek, in de sfeer der kunsten en anderszins in het culturele leven een vooraanstaande rol hebben gespeeld. Zij zullen een soort openbaar nadenkende houding met betrekking tot hun vaderland betrachten, vanaf de — in meer dan één opzicht dubbele — stichting van een Duitse staat in 1949.
De film die de titel Mein Deutschland kreeg, zal in drie afleveringen worden uitgezonden. Aan het woord komen, althans in de eerste aflevering, onder meer de voormalige minister van Financiën in het kabinet van Helmut Kohl, de CSU-politicus Theo Waigel en de recentelijk teruggetreden intendant van de Westdeutsche Rundfunk, Fritz Pleitgen, die jarenlang correspondent in de DDR was voor de Westduitse zenders van de ARD. Vele journalisten en geïnteresseerden in perszaken zullen zijn gezicht kennen van het zondagse WDR-programma Presseclub dat bijna iedere zondag direct na de korte Tagesschau van 12:00 uur door het eerste Duitse publieke televisienet wordt gepresenteerd.
De eerste aflevering daarvan Geteilte Heimat — over de periode 1949 tot 1961 — zal op bovengenoemde Duitse televisiezender worden gepresenteerd op maandag 4 mei, tussen 21:00 uur en 21:45 uur.
De delen twee en drie van deze documentaire van Jan Peter en Yuri Winterberg, gerealiseerd voor Radio Berlin Brandenburg — één van de zenders die tezamen ARD/Das Erste vormen —, zullen op de hierna volgende maandagen, respectievelijk 11 en 18 mei worden uitgezonden, eveneens op Duitsland 1.
____________
Afbeeldingen
1. Theo Waigel, voormalig minister van Financiën in de Duitse Bondsrepubliek.
2. Fritz Pleitgen, voormalig intendant van de Westdeutsche Rundfunk.

Het grote geheim van Toengoeska, Centraal-Siberië

Beangstigend heldere hemel
In de nacht van 30 juni 1908 werd de hemel boven Europa plotseling fel verlicht, en dat had tot gevolg dat de wildste geruchten de ronde gingen doen. Wat was er, en waar precies, gebeurd dat dit kon? Drie nachten achtereen bleef dit zo; pas weken later werd er alsnog enig figuurlijk licht op het mysterie geworpen toen de verklaring kwam dat er in het Centraal-Siberische Toengoeska een enorme explosie had plaatsgevonden, doch niemand kon daarover exacte gegevens verstrekken. Hoewel — en dat was op zich al heel opmerkelijk — pas twintig jaar later een Russische groep wetenschappers deze zaak in onderzoek heeft genomen en men de zaken van alle mogelijke zijden is gaan belichten, kan thans worden vastgesteld dat nog steeds niet met de vereiste zekerheid kan worden gezegd wat zich in en boven die uitgestrekte taiga heeft afgespeeld.


Schaarse getuigen
Doordat dit gebied slechts werd bevolkt door enkele nomaden met hun rendieren, ligt het voor de hand dat er zeer weinig ooggetuigen zijn geweest. Stille getuigen daarentegen zijn er nog wel, onder meer in de vorm van de toen geknakte en afgebrande bomen.
Meer over dit fenomeen — dat overigens in de programmareeks ZDF History op zondag 8 maart vanaf 23:25 uur via het tweede Duitse publieke televisienet — nader zal kunnen worden bekeken, kunt u vinden in onze bijdrage op het Nederlandse fin de siècle cultuurweblog All art is quite useless.
__________
Afbeelding: Animatie van een naderende meteoriet boven de Centraal-Siberische taiga. (Foto ZDF.)