Boek uit 1990 in herdrukDries Riphagen (1909-1973) was in de jaren dertig één der topfiguren uit de Amsterdamse onderwereld: daardoor droeg hij de bijnaam Al Capone.
Gedurende de Tweede Wereldoorlog heeft hij de verantwoordelijkheid op zich geladen voor de dood van minimaal tweehonderd mensen. Voorts heeft de man, door verraad, schuld an het oprollen van de persoonsbewijzencentrale die in de zomer van 1942 was opgericht door beeldend kunstenaar Jan van der Veen.
Straf ontlopen
Doordat Riphagen er na de oorlog in is geslaagd te ontkomen — via Spanje naar Argentinië —, kon hij voor die feiten niet ter verantwoording worden geroepen. Een saillant, doch tegelijkertijd zeer wrang detail daarin is de feitelijke steun die Riphagen ten deel is gevallen van de kant van de voorloper van de BVD, het Bureau Nationale Veiligheid, en daarom in het boek over Riphagen — van de hand van de twee Parool-verslaggevers, Bart Middelburg & René ter Steege — Bureau Nationale Vuiligheid wordt genoemd. Dat is geconcludeerd na bestudering van de beschikbare dossiers. Desondanks is nooit onomstotelijk komen vast te staan hoe Riphagen er exact in is geslaagd zijn straf te ontlopen.
Onderzoek gepubliceerd
De twee bovengenoemde schrijvers hebben de zaak Riphagen gereconstrueerd, en het resultaat vastgelegd in het boek met de korte, krachtige titel Riphagen, dat voor het eerst in 1991 is uitgegeven. Zes jaar later is er een herdruk van verschenen; in 2010 is en geactualiserde versie uitgekomen.
Dit boek stelt ons in staat vertrouwd te raken met een stuk Nederlandse geschiedenis, waarvan het gedeelte tijdens de Tweede Wereldoorlog verreweg het onbekendst is, en dat maatgevend is voor d beoordeling van de man in kwestie, die zich niet als hoofd van de Amsterdamse onderwereld het best in de kaart heeft laten kijken, maar juist door zijn handel en wandel tijdens de bezettingsjaren.
Dezer dagen is bekend geworden dat het boek zal worden verfilmd.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten