De laatste dag van Lincoln in documentaire op Arte

Duitse productie
Tijdens de avond van woensdag 18 maart presenteert de Frans-Duitse cultuurzender Arte-televisie een tweedelige documentaire getiteld Lincolns letzter Tag. Het betreft hier een film over de levens van president Abraham Lincoln (1809-1865) en diens jonge moordenaar John Wilkes Booth (1838-1865).
Het eerste deel — Das Attentat — zal worden uitgezonden tussen 21:00 uur en 21:50 uur, de tweede helft — Reise in die Unsterblichtkeit — volgt direct daarna, vanaf 21:50 tot 22:45 uur. Een herhaling van deel één is te zien op dinsdag 31 maart, 's ochtends om 09:55uur. Ook dan wordt deel twee direct in aansluiting daarop uitgezonden vanaf 10:45 uur.
Het verhaal over die beide levens wordt in deze Duitse documentaire uit 2008 van Wilfried Hauke — gedraaid voor de Norddeutsche Rundfunk — in parallelle handelingen verteld. Gedurende de eerste drie decennia van Lincolns leven zijn er echter totaal geen overeenkomsten tussen hem en zijn latere moordenaar, aangezien de latere zestiende president van de Verenigde Staten in 1809 werd geboren, John Wilkes Booth daarentegen pas in 1838.

De moord
Op (goede) vrijdag 14 april was Abraham Lincoln aanwezig bij een voorstelling in het Ford's Theater, een schouwburg in Washington. Booth schoot de president in het achterhoofd, die daarop de volgende dag overleed. De dader wist te ontkomen en slaagde erin zich twaalf dagen schuil te houden, onder meer in een tabaksschuur in Virginia, waar hij alsnog werd opgespoord. Hij weigerde zich over te geven, en omdat men vreesde dat hij vanuit die schuur het vuur op de hem belegerende beambten zou openen, is Booth door het kordate optreden van een sergeant van de cavalerie door een kier in de schuur neergeschoten. Booth was op fatale wijze getroffen en is enkele uren later overleden. heeft hij een openbare terechtstelling kunnen ontlopen.

Censuur
Deze John Wilkes Booth is de geschiedenis ingegaan als een zware psychopaat, maar de feiten omtrent zijn leven zijn lange tijd achtergehouden, en dat kon doordat al zijn papieren door de federale overheid inbeslag genomen werden en vervolgens onderhevig waren aan censuur. In 1972 heeft de Amerikaanse schrijfster Jan Jordan over het leven van JW Booth een roman gepubliceerd, die is gebaseerd op overgeleverde feiten. De roman, Dim the Faring lamps, schetst het weliswaar turbulente, maar toch ook verrassende leven van Booth, maar weet het eveneens te plaatsen in het juiste kader van zijn enorme teleurstelling omtrent de verovering — tijdens de grote Burgeroorlog — van het Zuiden, dat hij door zijn inspanningen hoopte nieuw leven te kunnen inblazen. Zijn laatste, niet bepaald heroïsche, doch ongetwijfeld als zodanig bedoelde daad, maakt daarvan onderdeel uit.
____________
Afbeeldingen
1. Portret van Abraham Lincoln.
2. John Wilkes Booth, de moordenaar van de president.
3. Uitbeelding van de moord in de schouwburg te Washington.
4. Afbeelding op de omslag van Jan Jordans roman over het leven van John Wilkes Booth.