Arte thema-avond zondag over Duitse capitulatie

Speelfilm en documentaire
Zondag 25 april heeft Arte-televisie de tijd tussen 20:15 uur en 23:40 uur greserveerd voor weer een Themenabend, die deze keer over de capitulatie van Nazi-Duitsland gaat.
Hoewel een thema-avond van Arte gewoonlijk uit drie onderdelen bestaat — waarvan het laatste in de vorm van een disussie —, is het geheel deze keer opgesplitst in twee afdelingen: een speelfilm en een documentaire, waar in beide de persoon van Dolle Dolfje, de Führer genaamd Hitler centraal staat.

De speelfilm is Der Untergang een historisch oorlogsdrama uit 2004 van Oliver Hirschbiegel (geb. 1957) over de laatste dagen van de supermofse dictator, gebaseerd op de memoires van Traudl Junge, die tot het laatst fungeerde als secretaresse van krankzinnige leider en tot kort voor het einde nog positieve, sympathieke aspecten in zijn persoonlijkheid en optreden heeft beleefd.

Verlies aan realiteitszin
In de rolprent worden Hitler en de meest belangrijke figuren uit zijn staf uitgebeeld als wezens die elk besef voor de — zeer pijnlijke — realiteit hebben verloren. Juist die elementen krijgen de kijkers te zien, waardoor ze in ieder geval wel worden geconfronteerd met de dimensie(s) van de talrijke vormen van destructie, de totale gevoelloosheid  en de complete onverschilligheid ten opzichte van de Duitsers, en in allereerste instantie de burgers van Berlijn.
Bij de positieve aspecten van de film komt echter ook een element om de hoek kijken dat een niet gering gevaar in zich bergt: het feit dat Hitler hier en daar wordt voorgesteld als iemand me normaal-menselijke tekortkomingen. En zulks mist zijn uitwerking niet: veel kijkers zullen — al dan niet subliminaal — worden beïnvloed, en de conclusie trekken dat Hitler toch niet zo'n heel verschrikkelijk monster was als wel wordt beweerd. 

Voortreffelijke invulling
Overigens zijn de rollen in de film Der Untergang uitstekend ingevuld, waarbij veel lof dient uit te gaan naar van oorsprong Zwitserse acteur Bruno Ganz (geb. 1941) — de zoveelste film-Hitler van Duitse bodem —, die in ieder geval een heel wat aanvaardbaardere Führer heeft neergezet dan Tobias Moretti in zijn versie van de Führer in de semi-documentaire Speer und Er uit 2005 van Heinrich Breloer.

Liefdespost
In aansluiting op de speelfilm — die een lengte heeft van twee uur en vijfentwintig minuten heeft— wordt de thema-avond om 22;40 uur voortgezet met een documentaire: Lieber Onkel Hitler — Briefe an den Führer. Deze bijdrage behandelt een archief in Moskou waar zich maar liefst tienduizend kleine liefdesbrieven en andersoortige, zogenoemde fanpost bevinden. Het belang van deze collectie is onder meer het beeld dat deze verschaft over de bijna grenzeloze populariteit van het Krankzinnige Beest uit de Afgrond.
Om 23:40 uur is de thema-avond alweer voorbij.
____________
Afbeeldingen 
1. Regisseur Oliver Hirschbiegel (foto genomen te Wenen in 2009).
2. Bruno Ganz als Dolle Dolf in Der Untergang.