Jubileumuitzending Andere tijden op Nederland 2

Van het VPRO/NPS-programma Andere tijden wordt aanstaande donderdag de jubileumuitzending op Nederland 2 gepresenteerd tussen ongeveer 21:30 uur en 22:00 uur. Daarin wordt aandacht besteed aan historische gebeurtenissen die de afgelopen eeuw de revue zijn gepasseerd en als jubilea kunnen worden gekwalificeerd, en waarvan fragmenten worden vertoond.

De onderwerpen hierin lopen, begrijpelijkerwijs, nogal uiteen. Zo krijgen we Heintje Davids (1888-1975) te zien die in 1933 reeds dertig jaar podiumervaring had. Zij is — net als haar broer Louis (1883-1939) — één der figuren uit de relatief recente historie van het Koninkrijk der Nederlandse kleinkunst, over wie wij worden geacht het adjectief legendarisch te gebruiken. In werkelijkheid heette zij Hendrika David, en haar broer Simon David. Eigenlijk is ze nog bekender voor haar steeds opnieuw in het leven geroepen afscheidstournees, die dan weer van een ander bijvoeglijk naamwoord werden voorzien, waarmee ze hun rechtvaardiging moesten vinden.
Presentator Hans Goedkoop zal het bodige cmmentaar geven, en niet alleen waar het Henriette Davds betreft, maar ook als begeleiding van de beelden die we te zien krijgen over het eerste lustrum van d Wegenwacht in 1957.

1941: De wereld in de vlammen van het Beest

Een schijnbare kentering
Nadat in het eerste jaar van de Tweede Wereldoorlog de Woede van het Beest uit de Mofse Afgrond successen boekte en de politiek van Adolf Hitler en zijn extreem misdadige totalitarisme steeds meer onbedaarlijke waanzin genereerde, leek het erop dat in 1941 er een kentering zou komen en een neerwaartse spiraal zou kunnen inzetten. De geïncarneerde krankzinnigheid die de kwalificatie Führer droeg — doch in de praktijk steeds opnieuw toonde dat hij de kwadratuur van Satan en Beëlzebub voorstelde —, besloot om Engeland nu maar op de knieén te dwingen door middel van een duikbootoorlog. Parallel daaraan vielen Duitse troepen Noord-Afrika binnen.

Documentatie in woord en beeld
Vanzelfsprekend zijn al die gebeurtenissen door talrijke historici gedocumenteerd en via verschillende media aan belangstellenden beschikbaar gesteld. In tal van boeken en diverse losbladige series tijdschriften, op videobanden en dvd's en via nog hedendaagser communicatiemiddelen is dat alles opgenomen en sedertdien 'op afroep' te raadplegen. Ook Duitse televisiezenders hebben in een bovengemiddelde hoeveelheid uitzendingen allerlei documenten in woord en beeld voorgesteld. 
De zender ARD/Das Erste biedt op maandag 8 maart — tussen 21:00 uur en 21:45 uur — de tweede aflevering van de driedelige reeks Der Krieg met de titel Die Welt in Flammen. Daarin wordt — net als in d voorafgaand aflevering van 1 maart alsook in de aflevering van maandag 15 maart — filmmateriaal vertoond van burgers, soldaten en amateur-filmers, en dat betekent in de praktijk een toch weer andere — en voor velen geheel nieuwe — invalshoek: die van binnenuit.
De reeks Der Krieg is van Isabelle Clark en Daniel Costelle.

Het Rusland van direct vóór 1917 verklaard en becommentarieerd door Karel van het Reve

Schrijver en slavist, criticus en essayist, dagbladcorrespondent en hoogleraar Karel van het Reve (1921-1991) — volgens Gerard met dezelfde achternaam (1923-2006) "mijn geleerde broer" —, die geruime tijd correspondent in Moskou voor het dagblad Het Parool  is geweest, mag mede daardoor als kenner bij uitnemendheid van de Sovjetunie worden beschouwd.

Als gevolg van zijn kennis van (de geschiedenis van) de Russische literatuur — en daardoor van de Russische maatschappij als geheel — kon deze pennenvoerder interessante feiten aandragen over de historie van dat enorme land.
In 1977 is dat reeds gebleken in een reportage, die de titel draagt Van Tsaar tot Lenin . . . . . en verder, en in die dagen door de VPRO is uitgezonden. Het digitale kanaal Geschiedenis 24 zal deze reportage opnieuw uitzenden op vrijdag 6 maart, tussen 21:53 uur en 22:46 uur.
In die film worden authentieke beelden getoond van de periode voorafgaande aan de Oktoberrevolutie van 1917. Deze zullen door Karel van het Reve van commentaar worden voorzien.
Deze reportage zal de komende tien dagen in ieder geval nog tweemaal te zien zijn: voor de eerste keer op donderdag 11 maart, vanaf 21:53 uur. Ook op vrijdag 12 maart kunt u die reportage opnieuw bekijken: om 17:05 uur.
Eventueel nog meer herhalingen, bijvoorbeeld tijdens de nachtelijke uren, kunt u zoeken op de website van de zender Geschiedenis 24, bij de programmagegevens.
__________
Foto: Karel van het Reve (midden) met broer(tje) Gerard en hun beider moeder.